Een ode aan… Alexander Mercks

Na mijn laatste ode aan Malte Marten kan een ode aan zijn Yatao-compagnon Alexander Mercks natuurlijk niet missen. Alexander was altijd de stille kracht achter dit duo, en is ondertussen solo ook flink wat meters aan het maken. Ik kan me voorstellen dat de meeste mensen bij Yatao vooral het gezicht van Malte voor zich zien. Sterker nog, ik hoor geregeld zinnen als ‘Yatao, je weet wel, Malte Marten’. Het klopt niet, maar heel gek is het ook niet, aangezien de spotlight steeds meer richting Malte ging. Met het stoppen van Yatao is dat verleden tijd, beide spelers focussen nu op hun solocarrière. Alexander heeft dat goed aangepakt met meteen een volledig album, en ook daar omheen is hij flink actief. Genoeg reden dus voor een ode aan Alexander Mercks!

Wie is Alexander Mercks?

Alexander Mercks is een muzikant uit Berlijn, die tegenwoordig in Freiburg leeft. Hij heeft vooral bekendheid verkregen door het eerder genoemde Yatao. Dit bedrijf hebben Alexander en Malte opgezet met als doel om handpannen te verkopen en workshops aan te bieden. Onderdeel van die workshops waren optredens van hen, en dit element groeide uit tot een zelfstandig iets. Tegenwoordig linken mensen Yatao eerder aan het spelersduo dan aan de handpanwinkel. Het spelersduo bestaat sindskort niet meer, de handpanwinkel nog wel. De lijn richting deze split is al langere tijd zichtbaar, de focus ligt al een paar jaar meer op de twee spelers los van elkaar.

Alexander is een stille kracht, maar daardoor zeker niet minder sterk. Zijn stijl is altijd heel duidelijk hoorbaar geweest in de gezamenlijke composities van Yatao. Hij is de meer kalme en harmonische speler. In dynamiek hoor je dit ook terug, hij speelt een stuk milder dan zijn compagnon Malte. Zijn harmonische en kalme spelen hoor je mooi terug in een van zijn bekendere composities, Follow the Sun:

Je ziet bij deze video een van de voortekenen van het hun eigen weg gaan mooi terug, iets dat ik in de blog over Malte Marten ook al noemde. Eerst waren videos van Yatao van hun tweeën. Daarna kwamen er solovideo’s, maar werd eerst Yatao genoemd, vervolgens de solist. De laatste jaren lag de focus op de solist, maar werd het kanaal van Yatao nog gebruikt en genoemd, met een redelijke kans dat het grotere aantal volgers daar een rol speelt.

Meer dan alleen een handpanspeler

Alexander Mercks heeft altijd wel mijn aandacht gehad. Misschien is het deels de stille maar krachtige wind die hij vormde binnen Yatao. Ik herken dit binnen mijn werk als drummer: de aandacht ligt meestal bij een ander, veelal een vocalist, maar als drummer heb je een enorme invloed op het totaal. Het is een rol die mij erg past, en in het overkomen van Alexander lijk ik hetzelfde te zien.

Ook zijn multi-instrumentalisme is iets dat ik herken en altijd erg tof vind. Zo was het eerste solowerk van Alexander niet op handpan, maar piano. Stilistisch zie je al een hoop raakvlak, zijn pianowerk doet denken aan spelers als Nils Frahm en Joep Beving. Allemaal spelers in de neo-klassieke hoek, waarbij minimalistische en meditatieve composities de boventoon voeren.

Zijn eerste solo-album, op piano dus, is nog vers. Het stamt uit 2021, en telt vijf mooie sfeervollle composities. Je kan Wunderbar hieronder checken.

Handpan solist

Alexander is de laatste jaren steeds meer als solist aan het doen. Dat is met name gericht op handpan, al hij is wel een speler die er vaak andere instrumenten bij betrekt. Zo zie je regelmatig video’s van hem waar hij handpan en didgeridoo combineert. Deze combinatie zag je in de beginjaren van de handpan heel veel op straat. Het is een fijne combinatie, allereerst omdat je door een didge alleen je mond nodig hebt. De manieren van spelen zitten elkaar dus niet in de weg. Ook een element dat dit een fijne combi maakt is bereik. Een didgeridoo bevindt zich vooral in de lagere frequenties, onder de handpan. Niet veel anders dan basgitaar en piano, maar dan dus gespeeld door dezelfde persoon.

Hieronder vind je zijn meest recente release, Orbit, waarop hij deze combinatie van instrumenten prachtig tentoonstelt.

Osmosis

Ik tipte in een eerdere blog al zijn meest recente soloalbum, ditmaal dus wel op handpan. Osmosis is een mooie plaat die Alexander’s eigen manier van spelen goed laat horen. Zoals gezegd zit het wat meer aan de kalme en warme kant van het handpan spectrum. Een plaat die zeker de luisteruurtjes waard is! Je kan Osmosis hieronder checken:

Leren van je voorbeelden

Een leuke luisteropdracht zou zijn om deze plaat te luisteren, en hetzelfde te doen voor de meest recente plaat van Malte Marten. Probeer te ontdekken welke elementen hun spelen kenmerkt, en waar de overeenkomsten en verschillen liggen. Check vervolgens de meest recente plaat van Yatao, en probeer de gevonden elementen terug te vinden in hun gezamenlijke spel. Waar raken ze elkaar, en waar hoor je duidelijk verschil? Deze meer analytische manier van luisteren kan enorm veel doen voor jouw handpan ontwikkeling. Je ontdekt beter wat jou triggert, en kan vervolgens proberen om bepaalde aspecten terug te laten komen in jouw eigen spel.

Ik kan me voorstellen dat het laatste deel van bovenstaande opdracht nog best een uitdaging kan zijn. Iets leren herkennen is een ding, het zelf gaan toepassen is iets heel anders. Als dit je leuk lijkt zou je altijd eens contact kunnen opnemen om een traject van vijf of tien lessen te bespreken waarin we volledig ingaan op het spel van een specifieke speler. Deze manier van leren zie ik steeds meer terug binnen mijn lespraktijk. Ik heb zelf het meest geleerd van deze manier, het beluisteren en bekijken van andere spelers. Andere spelers leren om datzelfde te doen is vanzelfsprekend iets dat mij enorm aanspreekt en triggert. Je kan hier meer info over deze lessen vinden.

Afsluitend nog een mooie live-video. Één van de composities van Alexander’s soloalbum Osmosis, en de titelopvolger van bovenstaande video Follow the Sun. Follow the Moon, gespeeld op de steeds populairder wordende Pygmy stemming. En misschien is dat zelfs een voorzichtige hint naar een van de volgende blogonderwerpen;).