Gooi het roer om

Hopelijk heb je met veel plezier de vorige blog over Flavio Salvaje gelezen. In die blog tipte ik zijn laatste plaat Cruise Slowly, een mooie en relaxte plaat die je lekker de wintermaanden in cruist. Die wintermaanden kunnen nog weleens wat invloed hebben op je oefenpraktijk. De zomer biedt volop mogelijkheden om je handpan in verschillende settings te gebruiken. Vanzelfsprekend binnenshuis, maar ook volop mogelijkheden in je tuin, een park, je vakantielocatie, noem maar op. In de winter zijn de meesten wat meer aan huis gekluisterd.

Het ‘gehuismus’ in de winter in combinatie met de donkere dagen kan nog weleens een kleine speel- en/of studiedip opleveren. Daarom een winterblog met als thema: gooi het roer om! Het doel is om je practice een frisse winterwind mee te geven. Hopelijk helpen deze tips je om je spel indien nodig een boost te geven, of op z’n minst een leuke variatie geven aan je huidige manier van spelen.

Speel op nieuwe plekken

De tip op om nieuwe plekken te spelen klinkt als een zomertip. De zomer biedt volop mogelijkheden hiertoe, zoals ik in de vorige alinea al noemde. Juist in de winter ditzelfde doen kan enorm verfrissend werken, al moet je wellicht wat meer op zoek naar geschikte plekken. Alleen binnenshuis kan je gelukkig al een hoop doen. Elke ruimte in huis klinkt weer anders, wat van invloed kan zijn op je spel. Ook de aanwezigheid van anderen in een ruimte kan invloed hebben op je spel, er luisteren tenslotte ineens mensen mee.

Een leuke uitdaging kan zijn om elke ruimte van je huis te verkennen met spelen. Allereerst is omgeving afwisselen een mooi verfrissend iets om te doen. Het levert leuke en speelse situaties op. Daarnaast zal een andere ruimte zeker invloed gaan hebben op hoe het klinkt, en dus ook op hoe je gaat spelen. Een leuke ruimte om daarbij niet te vergeten is je badkamer. Het klinkt misschien gek, maar badkamers hebben een te gekke akoestiek voor handpan. Er is in badkamers meer galm aanwezig, omdat in deze ruimtes weinig zachts te vinden is dat geluid absorbeert. Het is niet voor niets dat mensen graag zingen onder de douche: met een beetje galm klinkt alles gewoon nét iets beter! Check wat het doet met je handpanspel. Zeker als je ook met wat meer ritmische/percussieve dingen bezig bent kan het een leuke opdracht zijn, het zou goed kunnen dat je merkt dat het tempo aanpassen een positief effect geeft.

Gooi het roer om - handpan in je badkamer

Omgekeerd kunnen kamers met veel zachte vulling (slaapkamers bijvoorbeeld) behoorlijk droog klinken. Deze kamers zijn juist weer een interessante plek om iets te spelen dat meer leunt op sfeer. Deze contrasten (galm & snel vs. droog & traag) kunnen een leuke samensmelting opleveren. Een extra voordeel: na het spelen in alle ruimtes in je huis weet je meteen ook welke ruimte het best klinkt, en wellicht heb je zelfs een nieuwe favoriete spot gevonden!

Speel een week zonder ding

Deze opdracht kan nog best een uitdaging zijn. De ding is natuurlijk het centrum van je handpan, en voor veel spelers blijft het een dominante plek in het spelen. Niet gek ook, het is misschien wel de mooiste toon van je handpan, en het grotere toonveld biedt veel mogelijkheden, zowel tonaal als percussief.

Juist om bovenstaande reden kan het leuk zijn om de ding een periode helemaal te skippen. Niet omdat dit je spel persé mooier maakt, maar wel omdat het je dwingt om nieuwe wegen te verkennen. Omdat deze uitdaging nog wel wat voeten in de aarde heeft geef ik je een paar voorbeelden mee:

Gooi het roer om - handpan

Vervang de ding voor een andere vaste toon

Dit is de makkelijkst toepasbare variatie. Zeker als het aankomt op meer basale patronen, waarbij je het toonveld niet teveel gebruikt voor verschillende timbres binnen datzelfde veld, kan je de ding gemakkelijk vervangen voor een andere toonveld. Een lage toon ligt het meest voor de hand, zowel qua ligging als qua gehoor (de ding is tenslotte de laagste toon). Begin daar dus mee, maar probeer het ook eens met een hoge toon! Kijk wat voor complicaties dat met zich meebrengt, en probeer daar een oplossing voor te vinden. Soms is een aanpassing écht niet mogelijk, en raken je armen in de knoop. Meestal is er echter wel iets te fiksen, met soms een beetje creatief (om)denken.

Vervang de ding voor een tweetal tonen

Deze variatie vraagt iets meer aandacht. Je veilige vaste ding wordt nu niet één andere toon, maar twee tonen die elkaar afwisselen. Even opletten dus, want je spel is er echt bij gebaat als deze tonen elkaar netjes afwisselen. Het vergt misschien wat oefening, maar door deze oefening meester te worden krijgt je spel een enorme kleurvariatie.

Vervang de ding voor een viertal tonen

Dit is een veel voorkomende truc binnen de handpanscene. Door vier keer hetzelfde te spelen, maar de slag die normaal gesproken op de ding is te vervangen voor verschillende andere tonen, krijg je een soort akkoordenschema in je spel. Een simpel patroon van bijvoorbeeld vier slagen kan zo al snel gaan klinken als een liedje in plaats van een oefening. Je speelt dus feitelijk vier keer hetzelfde, behalve de eerste slag, die varieert vier keer. Eigenlijk werkt deze oefening ook heel goed met de ding als eerste van de vier, maar laten we voor de consistentie zeggen dat je de variatie met ding pas na deze week mag doen. De opdracht was tenslotte: gooi het roer om, geen ding gebruiken!

Speel met tempo

Deze opdracht klinkt heel vrij. Toch werkt deze oefening vrij juist niet zo heel lekker. Vrij met tempo spelen resulteert vaak in veel uitkomen bij hetzelfde tempo, dit tempo ben je tenslotte gewend. Een metronoom is bij deze oefening – in ieder geval deels – een vereiste.

Kies iets dat je graag speelt of in ieder geval onder de knie hebt, en probeer het tempo ervan te bepalen. Het bepalen hiervan kan eenvoudig met de tap functie van je metronoom: door het tempo te tikken op deze knop krijg je het tempo te zien. Gooi het tempo vervolgens drastisch om, en dan bij voorkeur naar beneden. Het tempo naar boven opschroeven zou er goed in kunnen resulteren dat je het simpelweg niet bij kan benen en dus constant moet stoppen. Dat is voor niemand leuk, en als oefening ook niet heel waardevol. Het tempo naar beneden aanpassen daarentegen zou technisch gezien altijd moeten gaan, je hebt tenslotte meer tijd om hetzelfde te spelen.

Slow dooooown

Wat het tempo naar beneden aanpassen kan doen is twee dingen. Allereerst wordt je gedwongen om heel bewust om te gaan met het tempo. Je eerste gevoel zal zijn om het tempo terug te trekken naar wat je gewend bent, en dus te versnellen. Probeer je hier bewust van te zijn, en echt te blijven bij het gekozen tempo. Ten tweede zet het je spel in een compleet ander daglicht. Zo kan je ineens verschillende sferen neerzetten terwijl je feitelijk hetzelfde speelt. Twee voor de prijs van één!

Het tempo naar boven aanpassen kan ook zeker, maar doe dit in kleine stapjes. Je zult hier tegen een dak aanlopen. Dit dak is flexibel, maar het ophogen daarvan gaat echt geleidelijk. Óók een interessante oefening, maar niet zozeer het doel nu. Het doel nu is vooral een ander licht schijnen op hetgeen dat je speelt, daarvoor werkt heen en weer gaan tussen verschillende tempo’s het best.

Versier je spel

In plaats van het roer flink omgooien kan je ook subtiele veranderingen aanbrengen. Deze subtiele veranderingen zullen je spel misschien niet volledig anders maken, maar wel steeds iets mooier en/of diverser. In mijn vorige blog vertelde ik je ook al over Handpan Hacks, een online handpancursus volledig gericht op je spel versieren. Deze cursus zit vol met hacks die je kan toepassen op alles dat je speelt. Zelfs de meest basale oefening zal compleet anders klinken als je de Handpan Hacks erop loslaat. Lijkt het je leuk om hiermee aan de slag te gaan? Met mijn vorige blog over Flavio Salvaje startte een korting op Handpan Hacks, die nog tot het einde van het jaar geldt. Je kan deze korting van 10% op Handpan Hacks activeren door de code Flavio2023 te gebruiken. Tel uit je winst!

Gooi het roer om
Wil je de op de hoogte gehouden worden van deze blogs? Meld je dan hier aan.
Log in om de volledige inhoud te lezen. (Heb je nog geen videolespakket? Je kunt hier een pakket kiezen!)