Deze blog is onderdeel van een tweeluik, geschreven op verzoek van een aantal van jullie. Hopelijk heb je deel 1 gelezen! Nog niet gedaan? Dan kun je deze hier terugvinden.
Jullie lezen dit waarschijnlijk vanuit onze connectie via de handpan. De vorige blog ging vooral over mijn jeugd als muzikant en drummer. Aangezien handpan pas later in mijn leven is gekomen, voelde het logisch om mijn start als muzikant eerst voorbij te laten komen.
Nou is drums nog steeds een wezenlijk onderdeel van mijn leven, zowel persoonlijk als professioneel. Zo zit ik bijvoorbeeld momenteel middenin een theatertour waar ik als drummer bij betrokken ben. Mocht je het leuk vinden om een optreden te bezoeken, check dan vooral ook even dit gedeelte van de website.
Waar handpan mijn yin is, is drums mijn yang. Twee werelden die voor mij prachtig naast elkaar bestaan. Drums brengen beweging en avontuur; handpan staat juist voor rust en autonomie. Juist de afwisseling tussen beweging en kalmte maakt dit voor mij de perfecte balans. Maar laten we bij het begin beginnen: hoe kwam de handpan in mijn leven?
Mijn handpan ontdekking
Het grappige is dat mijn verhaal lijkt op het verhaal van zovelen die vroeg in aanraking kwamen met de handpan. De verklaring hiervoor is denk ik dat de handpan destijds nog enorm zeldzaam was. De plekken waar je het kon ontdekken waren hierdoor simpelweg schaars.
Mijn eerste ervaring met de handpan was in Barcelona. Ik hoorde iemand spelen, werd hierdoor gegrepen, en heb deze speler kort kunnen spreken. Zo kwam ik erachter dat dit instrument de Hang was. Dit was in 2007, lang voordat de handpan makkelijk te krijgen was. Ik was net begonnen aan mijn studie drums, en merkte dat er iets veranderde in mijn manier van omgaan met muziek.
Vanuit mijn opleiding en optredens kwam er een bepaalde druk op mijn drummen te staan. Er waren deadlines, verwachtingen, kortom: ik moest presteren. Die druk vond ik leuk, maar gaf ook de behoefte aan iets anders.
Ik voelde sterk de drang om daar een instrument naast te hebben waar dit alles wat vrijer was, waar ik kon bewegen in de richting en in het tempo dat ik wilde. Kortom: ik verlangde naar een instrument zonder prestatiedruk: vrij, meditatief en helemaal van mijzelf.
Daar komt bij dat ik in die periode begon met dagelijks mediteren, iets wat ik nog steeds twee keer per dag doe (ik kan het iedereen aanraden!). Ook begon begon ik me steeds meer te interesseren in Oosterse filosofie, zoals de Zen-leer. Dit alles kwam voor mij samen bij de handpan, en maakte dit het perfecte instrument voor mij op dat moment. Het leunde wat meer op meditatieve klanken, en er was geen verwachting van buitenaf omdat de handpan geen onderdeel was van mijn professionele leven. Heerlijk, die vrijheid!
Het lange wachten
Bovenstaande alinea klinkt wellicht als de perfecte start, maar helaas mocht het op dat moment nog even niet zo zijn. De Zwitserse Hang was destijds nagenoeg het enige verkrijgbare instrument, en daar was niet aan te komen. Er waren enkele andere makers, maar bij hen binnenkomen was niet zozeer makkelijker.
Het bleek dus toch een periode te worden van wachten en zoeken. Ik bleef natuurlijk mijn werkzaamheden als drummer ontwikkelen, en leerde zo Henk-Jan Pelle kennen, die destijds met zijn bedrijf drumstokken verkocht. Ik ging een samenwerking aan met zijn bedrijf (Pellwood), en Henk-Jan vertelde me op een later moment tot mijn grote geluk dat hij naast drumstokken ook iets ging doen met de handpan.
Zo kwam daar dus jaren later, in 2014, echt mijn eerste handpan. Een vrij hooggestemde F-mineur uit Bali. Zeker niet de mooiste handpan die ik ooit had gehoord, maar dat maakte me niet zoveel uit. Ik had er één! Ondertussen was ik al afgestudeerd en al een tijd werkzaam als drummer, maar alsnog was een nieuw en vrij instrument erbij enorm welkom natuurlijk.
De stap naar werken met handpan
Toch merkte ik al snel dat de tijd vinden voor handpan lastig kon zijn. Mijn hele werkende leven bestond uit muziek maken. Je kunt je voorstellen dat je, als je na een lange dag vol met (te gekke) speeluren thuiskomt, niet per se de behoefte voelt om nóg meer muziek te maken. Bovendien waren mijn werktijden doorgaans iets later dan de reguliere kantoortijden. Geluid maken was op dergelijke tijdstippen dus ook niet altijd welkom bij mijn buren.
Al snel volgde dus toch de wens om handpan meer te betrekken binnen mijn professionele leven. Het leek me te gek om een manier te vinden om beide werelden, drums en handpan, naast elkaar te laten bestaan.
Ik kreeg mijn eerste boekingen als handpanspeler, en bouwde een simpele website om reclame te maken voor mezelf als handpanspeler. Ook begon ik workshops en oriëntaties te geven bij Handpanshop, het nieuwe bedrijf van Henk-Jan Pelle, waar ik eerder mijn eerste handpan had gekocht.
De balans vinden
Naast optreden met drums of handpan gaf ik ook altijd drumles. Door ook werkzaamheden bij Handpanshop aan te nemen, werden mijn uren als drumdocent wat minder. Hierdoor ontstond dus niet alleen binnen mijn uitvoerende werk een balans tussen handpan en drums, maar ook binnen mijn docerende werk.
Jarenlang was dit redelijk in balans. Wel zag ik in die periode veel nieuwe ontwikkelingen binnen de handpanscene waar ik ook wel mijn tanden in wilde zetten, maar waar ik simpelweg de tijd niet voor had. Eén van deze dingen was online cursussen. Ik zag deze cursussen en de populariteit ervan, maar kon me niet altijd vinden in de didactiek en opzet.
De handpanscene is een prachtige scene, en juist het vrije karakter ervan is een van de mooie kanten. Wel zag ik in de docerende kant soms een schaduwkant daarvan. Veel spelers met nog maar weinig muzikale ervaring gingen al snel lesgeven. Omdat er veel vraag naar was, en zij natuurlijk wel wat beter speelden dan anderen die het nog nooit hadden gedaan.
Daarnaast zag ik binnen lesprogramma’s sommige stappen gezet worden die verderop voor obstakels zouden kunnen zorgen. Dat sommige docenten dit deden was uiteraard geen kwade wil of luiheid. Het kwam simpelweg omdat zij in hun eigen leerproces nog niet bij deze obstakels waren aangekomen. Er was dus nog niet genoeg ervaring om genoeg te kunnen uitzoomen.
Lesgeven gaat niet enkel over de meer ervaren speler zijn. Lesgeven gaat over didactiek, over het grotere plaatje zien, over uit kunnen zoomen, en over persoonsgebonden te werk kunnen gaan. Dat iets heeft gewerkt voor jou, betekent niet dat het voor een ander ook werkt. Lesgeven is daarmee echt een vak, en absoluut een ander vak dan zelf spelen. Deze specialiteit zag ik te weinig terug in de handpanscene, met name bij onlinevideo’s.
Mijn ontwikkeling als handpan docent
Er werd (en wordt) natuurlijk ook ontzettend veel goeds gedaan op het gebied van handpaneducatie! Toch begonnen mijn vingers steeds meer te jeuken door alles wat ik zag en anders zou willen doen. Ik gaf ondertussen, naast mijn werkzaamheden bij Handpanshop, ook al handpanlessen via Zoom. Ik had op die manier al een hoop ervaring opgedaan met handpanlessen, en merkte dat er veel gemene delers zijn met mijn werk als drumdocent, en de didactiek-lessen die ik had gevolgd tijdens mijn opleiding.
De behoefte ontstond om zelf ook online cursussen te gaan maken. Een een enorme klus natuurlijk, en ik zag niet direct in hoe ik dat in mijn al volle agenda kon passen. Dit was 2019, en we weten nu allemaal wat er aan zat te komen…
In 2020 kwam de eerste covid-lockdown, en ineens had ik totaal geen werk meer. Geen optredens, geen opdrachten bij Handpanshop, geen drumlessen om te geven… Behoorlijk schrikken natuurlijk, maar tegelijk een uitgelezen kans om dit idee uit te voeren!
Zo had de covid-periode, naast alle heftigheid ervan natuurlijk, voor mij ook een positieve kant. Ik ging een aantal maanden flinke dagen schrijven, opnemen en editen, en een half jaar later was het dan zover: de eerste versies van Basics & Essentials kwamen online.
Een gok, zowel qua tijdsinvestering als financieel, maar het is een goede gok gebleken. Mijn doel was om in mijn eerste jaar in ieder geval alle kosten die ik gemaakt had terug te verdienen, en die deadline bleek veel eerder gehaald. Te gek natuurlijk!
Naar het nu
Ondertussen zijn we alweer 6 jaar verder, zijn Basics & Essentials totaal vernieuwd, en zijn er twee gevorderden-cursussen: Handpan Hacks & Patterns. Ik geef nog steeds lessen via Zoom, doe nog steeds opdrachten voor Handpanshop, en treed nog steeds op binnen de handpan- en drumscene. Soms komen die twee instrumenten samen op het podium, zoals bij een tour laatst in Singapore, waar ik onderdeel was van een theatervoorstelling als zowel drummer als handpanspeler. De kersen op de taart!
Didactiek
Ik ben ontzettend blij dat ik naast mijn uitvoerende werk ook de stap heb gezet naar de ondersteunende en docerende kant van dit instrument. Ik merk dat lesgeven binnen dit instrument me misschien nog wel beter ligt dan bij drums. Daarnaast creëer ik hiermee ook ruimte om mijn leven als drummer meer te laten draaien om het uitvoerende dan het docerende. Deze balans voelt voor mij op deze manier goed.
Ook heb ik echt het gevoel dat ik iets kan toevoegen aan de educatieve kant van handpan. Zoals ik al schreef: ik mis soms nog steeds wel een beetje een ‘keurmerk’ binnen deze scene. Vanuit enthousiasme wordt soms al snel van alles aangeboden, zowel uitvoerend als docerend. Uitvoerend is dat op zich prima natuurlijk, maar qua doceren kan dit resulteren in lessen die met de beste bedoeling gegeven worden, maar niet geven wat gegeven zou moeten worden.
Ik hoop dat je, als je mijn lessen volgt of hebt gevolgd, het gevoel hebt dat ik dit vanuit een gedegen basis probeer te doen, en zo mijn steentje probeer bij te dragen. Tegelijkertijd weet ik natuurlijk dat de handpanscene ondertussen weer enorm gegroeid is, en er steeds meer docenten bij komen die een enorm toffe en inspirerende leerstijl hebben! Als je naast mijn lessen tips wilt over welke lessen ik verder zou aanraden, kan je me hier natuurlijk altijd een bericht over sturen. Ik help je graag om jouw leerproces zo goed en breed mogelijk te laten groeien!
Terug naar al die andere spelers
Ik hoop dat je het leuk vond om een kijkje in de keuken te krijgen in mijn achtergrond en beweegredenen. Laten we dan nu weer snel de focus zetten op al die te gekke spelers die er zijn in de handpanscene. Ik heb nog meer dan genoeg namen van spelers klaarstaan die absoluut een ode verdienen. Je ziet ze vanzelf verschijnen in je mailbox!
Ben je nog geen abonnee? Meld je dan aan onderaan deze pagina, dan krijg je vanzelf een mailtje als er een nieuwe blog online is. Tot dan!
