Luisteren naar jezelf terwijl je speelt en jezelf later terughoren kunnen twee totaal verschillende ervaringen zijn. De meeste mensen zullen dit herkennen in het terughoren van hun eigen stem, waarbij je heel anders blijkt te klinken dan je dacht. Met spelen is dit niet anders. Genoeg reden om een blog te wijden aan dit onderwerp. Ik vertel je graag waarom het een goed (en leuk!) idee is om audio opnames te maken van jouw handpan spel. In deze blog duik ik graag dieper met je in de wereld van audio opnames en waarom jezelf opnemen een waardevolle toevoeging is in jouw handpan ontwikkeling. Ook vertel ik je graag meer over de manieren waarop je dit zelf kan gaan doen.
De blinde vlek bij nieuwe oefeningen
Bij het leren van nieuwe handpan patronen gaat je aandacht allereerst natuurlijk naar het uitzoeken ervan. Vervolgens zit de uitdaging in het kloppend krijgen van wat je aan het spelen bent. Daarbij spelen ontzettend veel factoren mee: klopt de timing? Kloppen de noot snelheden? Speel ik de juiste posities? Een hoop ballen om in de lucht te houden. Ik moet regelmatig cursisten corrigeren die veel tijd in een oefening hebben gestoken, maar daarbij een paar zijsporen hebben genomen waardoor het resultaat behoorlijk anders is geworden. Niet gek dat dit gebeurt natuurlijk, je kan niet overal op blijven letten.
Het zit in onze aard om snel resultaat te willen, om snel de finish te bereiken. Wederom niet gek: Het resultaat is tenslotte hoe het moet gaan klinken, en dat bereiken klinkt als een logisch doel. Toch kan het zeer waardevol zijn om flink te vertragen in je handpan beoefening. Elke oefening heeft ontzettend veel waardevolle leerdoelen die je onderweg mee kan pakken. Denk hierbij aan tempovast spelen of mooie dynamiek toepassen. Hierop letten is een enorme winst, maar hierop focussen terwijl je met een oefening bezig bent is pittig. Je zelf opnemen en terugluisteren kan hier een hoop druk wegnemen. Zo kan je tijdens je spel vooral focussen op het zo lekker mogelijk spelen. Daarna kan je in alle rust je eigen spel terugluisteren, hier feedback op geven, en daarna met meer focus en leerdoelen verder. Het bijsturen van je beoefening gebeurt zo een stuk gerichter, vaker en bovendien aanzienlijk meer relaxed!
De blinde vlek bij intuitief spelen
Ik spreek regelmatig handpan spelers die vol lof spreken over het spelen voor een groep waarbij ze aangeven dat spelen zo lekker ging. Volledig in flow en alles lijkt vanzelf te gaan. Een te gekke ervaring natuurlijk als dit gebeurt, en ik ben er honderd procent van overtuigd dat deze flowstaat een enorme positieve werking heeft op je spelen. Zelf ben ik hier binnen elk optreden weer opnieuw naar op zoek. Toch is dit gevoel niet altijd even betrouwbaar. Er zijn euforische staten van zijn die lijken op flow, maar niet helemaal hetzelfde resultaat hebben. Ik heb vaak genoeg opnames terug gehoord van optredens waarvan ik dacht dat het te gek ging, om vervolgens behoorlijk te schrikken van wat ik hoorde.
Flow
Er zit volgens mij een verschil in wat flow zou moeten zijn (hier schreef ik eerder een blog over) en wat er gebeurt als je een spannend moment tegemoet treedt en slaagt in wat je doet. Toch kunnen mensen er in beide situaties met dezelfde euforie over praten. Flow vindt haar basis mijns inziens haar in rust en focus. Hierbij is de kans op een positieve uitwerking van je spelen groter, omdat je kalm bent en je dit terughoort in je spel. Een positieve uitwerking is vervolgens leuk en een instant beloning voor je werk, wat je spel weer een gezonde boost geeft.
Adrenaline, niet de beste raadgever
Een spannend moment met succes overwinnen geeft een is een groot adrenaline en dopamine feestje. Dat kan fijne effecten geven, maar wellicht zijn het niet de beste momenten om volledig vertrouwen op hoe iets voelt. Een hogere hartslag en alertheid kunnen resulteren in iets dat jij als relaxed en ontspannen beschouwt, maar voor voor een ander toch echt niet zo relaxed en ontspannen klinkt.
Zo heb ik meer dan eens opnames terug gehoord van optredens waarbij ik van tevoren wat spanning ervoer. Eenmaal op het podium gaat die spanning meestal over in extase en geluk, een fijne beloning voor het overwinnen van die spanning vooraf. Deze opnames klonken vrijwel altijd vrij energiek. Ook klonken ze vaak een tikje gehaast, onrustig en slordig, terwijl dit toch écht niet mijn ervaring was.
Ademen
Hier is een mooie link te vinden met een vorige blog. Als je meer controle wil over dit soort situaties is bewust ademen de sleutel. Bij een opgewonden staat van zijn, waar dus adrenaline vrijkomt, zul je dit merken in je ademhaling. Je kunt dit wat temmen door bewuster met je ademhaling om te gaan. Hier komt wel wat bewustzijn bij kijken, veel mensen zijn zich (zeker in deze staat) niet heel bewust van hun ademhaling en/of fysieke toestand. Door je ademhaling te vertragen en bewuster in te zetten zul je snel genoeg doorhebben wat jouw staat is, en of ietsje minder misschien een goed idee is. Je kunt zo de enthousiaste opgewonden staat van zijn eenvoudig omvormen tot een meer relaxte, gecontroleerde en kalme flow.
Je eigen handpan spel opnemen
Audio opnames maken van jouw handpan spel kan zeer waardevol zijn om meer bekend te raken met hoe je klinkt. Je kan ontzettend veel leren van het luisteren naar jezelf. Ook kan het je helpen om een meer eigen stijl van spelen te ontwikkelen. Iedereen kan tegenwoordig wel opnames maken met een iPhone, maar wat als je meer wil dan dat?
USB microfoons
De meest simpele manier om te upgraden is een USB microfoon. Tegenwoordig zijn er meerdere opties waarbij je de microfoon gewoon in de USB-ingang van je computer kan steken. Elk besturingssysteem heeft ook wel een dictafoon of een soortgelijke applicatie waarmee je eenvoudig kan opnemen. Deze optie heeft wel z’n beperkingen, USB opnames zijn niet de allerbeste. Dat gezegd hebbende is het wel veruit de meest eenvoudige, goedkope en snelle manier om fatsoenlijke opnames te maken. Ik kan deze microfoon hier van harte voor aanbevelen.
Een stap verder
De volgende stap vereist wat meer kennis. Je gaat dan richting een simpele thuis studio. Er komt wat meer bij kijken, maar het geeft jouw handpan opnames en de mogelijkheden daarin wel een flinke boost. De meeste microfoons werken niet via USB maar een XLR-kabel. Deze kabel is veel beter in het doorgeven van audio zonder kwaliteitsverlies. Je computer heeft hier geen ingang voor, je hebt dus om het signaal om te vormen naar iets dat je computer kan lezen een audio-interface nodig. Dit is in feite een hoogwaardige vervanging van je geluidskaart, met de mogelijkheid om kabels aan te sluiten die deze kwaliteit waarborgen. Door te werken met een interface en XLR-kabels komt ineens een enorm scala aan microfoons vrij. Deze mooie en betaalbare interface is een fijne start. Daar zou deze microfoon mooi bij passen, en met deze kabel erbij is je setup helemaal compleet.
Productieprogramma
De laatste en meest serieuze stap om audio opnames te maken van jouw handpan spel is het werken met een productieprogramma. Een dictafoon of vergelijkbaar programma is prima als je een enkele opname wilt maken. Als je laagjes wilt opnemen – bijvoorbeeld eerst een begeleidende partij en vervolgens een melodische partij – zou een productieprogramma een toevoeging kunnen zijn. Ook als je effecten wilt toevoegen aan je opname – bijvoorbeeld wat galm – is een productieprogramma nodig. Je krijgt in deze gevallen te maken met een DAW, een Digital Audio Workstation. Ik werk hiervoor graag met Ableton Live, een programma met onbegrensde mogelijkheden, zowel voor opnames als voor nabewerking. Ableton heeft een fijn en betaalbaar basispakket, deze kan je hier checken.
Productie les
Bovenstaand verhaal kan al snel wat complex worden, zeker als productie nieuw is voor je. Toch is het vooral wegwijs raken, daarna is het een kwestie van veel doen. Je in een enkele blog helemaal klaarstomen hiervoor is een lastige opgave. Als je enthousiast bent geworden en meer wil leren kan je natuurlijk een keer een live-sessie boeken, dan kunnen we in alle rust dieper ingaan op de wondere wereld van productie.
Je eigen handpan opnames
Het zou natuurlijk ook kunnen dat je wel audio opnames wilt van jouw handpan spel, maar niet de interesse of de middelen hebt om zelf aan de slag te gaan met productie. Gelukkig ken je iemand die de afgelopen jaren veel tijd en energie heeft besteed aan productie ;-). Ik heb een mooi scala aan microfoons verzameld door de jaren heen, en werk op wekelijkse basis met Ableton Live. We kunnen dus ook een sessie plannen waarbij jij alleen hoeft te focussen op jouw spel, ik neem de productie dan voor mijn rekening. Een mooie afronding voor wanneer je een paar composities af hebt. Als je hier interesse kan je altijd contact opnemen, dan bespreken we samen de mogelijkheden.
Wees lief voor jezelf
Bovenstaande kop geldt natuurlijk voor alles in het leven. Toegespitst op audio opnames van jouw handpan spel is het toch goed om dit nog even te benoemen. Jezelf terughoren kan een mooie ervaring zijn waarbij je tevreden bent met het resultaat. Het zou soms ook confronterend kunnen zijn, omdat je bepaalde dingen doet die je toch niet doorhad. Dit constateren is een stap in de goede richting, er negatief op reageren is dat niet. Het klinkt zo simpel, toch zie ik cursisten vaak balen en geïrriteerd raken als iets als iets niet gaat zoals ze hoopten. Probeer die negatieve emoties en gedachtes vooral los te laten, en probeer het gewoon nog een keer. Wees lief voor jezelf!:)
