Een ode aan… Manu Delago

Hoog tijd voor een nieuwe ode! Hopelijk heb je de ode aan Sam Maher met veel plezier gelezen, en heeft het je mooie luistermomenten en inspiratie opgeleverd. In deze blog wil ik het graag met je hebben over een speler die binnen de handpan scène iets minder naamsbekendheid heeft, maar zijn sporen dubbel en dwars heeft verdiend. Manu Delago is een drummer en handpan speler die een frisse en eigen kijk heeft wat betreft de mogelijkheden op een handpan. Bijna meer een componist dan een speler, en een grote bron van inspiratie voor mij persoonlijk. Hoog tijd dus voor een ode aan Manu Delago!

Wie is Manu Delago

Manu Delago heeft als handpan speler vooral bekendheid verkregen als sessiemuzikant. Ik kan me voorstellen dat de term sessiemuzikant niet bij iedereen meteen een belletje doet rinkelen. Een sessiemuzikant is een speler die in opdracht werkt, en vaak bij solo artiesten speelt. Je bent niet het gezicht van de band, maar begeleidt degene(n) die dat is/zijn. Binnen bijvoorbeeld de drums- of gitaarwereld is het vak sessiemuzikant veelvoorkomend. Nederlandse artiesten als Van Velzen, Marco Borsato, Ilse DeLange; allemaal worden ze bijgestaan door een band bestaande uit sessiemuzikanten. Handpan is in eerste instantie geen instrument dat in deze setting vaak voorbijkomt, vandaar ook dat de meeste handpan spelers vooral als solist bekend zijn.

Manu Delago doet naast sessiewerk ook steeds meer als solist, en heeft hier ondertussen meer naamsbekendheid in gekregen. Voordat dit gebeurde deed hij ook al grote dingen, zoals gezegd dus wat meer op de achtergrond. Zo leerde ik hem ruim tien jaar kennen via Sphongle. Sphongle is een Brits duo dat psychedelische trance maakt. Ze spelen live vaak met extra muzikanten, zo ook bij het nummer Nothing is Something Worth Doing. De albumversie van dit nummer is ook sterk aan te raden, ook daar hoor je de handpan van Manu Delago terug. Wat betreft Manu’s rol is de live versie nog toffer. Hij krijgt hier veel ruimte, met een solo en een uitgebreid intro. Je kan de live versie hier checken:

Björk en Ólafur Arnalds

Niet de minste namen in de muziekwereld, en beide namen waar Manu ook mee werkte. Björk is misschien wel de grootste artiest uit IJsland, en heeft ondertussen een flinke discografie op haar naam staan. IJslandse muziek past altijd erg goed bij het prachtige landschap van het land. Mooie sferen, prachtige klank paletten en eigenzinnige geluiden. Dit alles hoor je ook terug bij Björk. Handpan past mooi in dit plaatje, en daar komt Manu Delago in beeld. Ook live heeft Manu lange tijd bij Björk gespeeld. Niet de minste artiest om als sessiemuzikant bij te werken!

Ólafur Arnalds is een andere grote naam uit IJsland. Zijn muziek heeft enerzijds dezelfde karakteristieken als Björk, maar zit meer in de neo-klassieke hoek en is grotendeels instrumentaal. Ik noemde deze stijl al in een eerdere blog, met Nils Frahm als voorbeeld. Neo-classicisme is behoorlijk populair geworden de laatste jaren, en Ólafur Arnalds is een van de grotere namen in dit genre geworden. Ook hier heeft Manu Delago bijgedragen aan de sfeervolle sound van deze muziek. De laatste tour was Manu als solist ook mee als voorprogramma. Een mooie manier om handpan aan een groter publiek te tonen!

Solist

Naast zijn werk als sessiemuzikant is Manu Delago ook actief als solist. Zijn eerste grote plaat op gebied van handpan was Metromonk. Dit album uit 2017 is een mooie samensmelting van handpan met een arsenaal aan andere instrumenten. Ook zijn gebruik van elektronica is duidelijk hoorbaar op deze plaat, iets wat hij de afgelopen jaren steeds meer is gaan doen. Wederom een mooie manier om handpan aan een groter publiek te tonen, omdat het door de toevoeging van bijvoorbeeld drums, bas en zang wat breder toegankelijk is.

Zijn één na laatste plaat, Circadian, is meer solistisch. Handpan speelt bij deze plaat meer de hoofdrol. Andere instrumenten hebben een meer dienende rol, al zijn deze nog steeds duidelijk aanwezig. Een mooi voorbeeld is het tweede nummer op het album: The Silent Flight of the Owl.

Je hoort bij dit album duidelijk dat hij heel met IJslanders heeft gewerkt. Dezelfde karakteristieken hoor je veel terug: prachtig sfeervolle bassen en frisse percussieve aanvullingen zetten de composities kracht bij.

Ook andere albums van hem zijn zeer aan te raden. Zo is zijn laatste plaat Environ Me een mooie mix tussen de vorige twee voorbeelden, met handpan als leidraad, maar daarnaast veel mooie aankleding.

Inspiratie

Manu Delago heeft voor mijn spel veel betekend omdat hij de eerste speler was die het instrument uit de solistische rol haalde. Compositie is zijn hoofddoel, daarna wordt gekeken naar de rol van de handpan daarin. Om dit te doen is natuurlijk de voorwaarde dat je bezig bent met compositie, én bij voorkeur meerdere instrumenten beheerst. Voor mij als drummer en handpan speler met een liefde voor synthesizers en elektronica is wat Manu doet enorm inspirerend. Ook als je deze ambitie niet hebt kan het nog steeds heel bevrijdend zijn om te zien hoeveel kanten je op kan met dit instrument.

Ook wat betreft het doorbreken van het spelen in een toonsoort is Manu Delago een sterk voorbeeld. Een handpan staat natuurlijk in een toonsoort. Dit is wat het instrument haar vrije en intuïtieve karakter geeft: je kan zonder teveel moeite mooi passende melodieën creëren. Door handpannen in verschillende toonsoorten naast elkaar te zetten krijg je een toon opbouw die meer past bij een instrument als piano. De moeilijkheid is dat je dan wel echt dissonante samenklanken kan krijgen, je moet dus goed weten wat je doet. Voordeel is: als je dit onder de knie hebt ontstaan er wel ontzettend toffe mogelijkheden. Je kan spelen in verschillende toonsoorten. De onderstaande video is een mooi voorbeeld hiervan.

Samenspel

Afsluitend misschien wel het mooiste voorbeeld van samenspel binnen handpan wat mij betreft. In 2021 bracht Manu een livevideo uit, waarbij hij begeleid wordt door twintig contrabassisten. Een mooier palet aan bas is haast niet denkbaar.

Ik zou je aanraden om muziek altijd te luisteren via speakers of een goede hoofdtelefoon. Als je dat niet standaard doet is mijn advies om het bij deze video toch even te doen. Het maakt de ervaring aanzienlijk mooier. Veel kijk- en luisterplezier!